Schengen - 2005 - Szkoła Policji w Pile

W dniach od 8 do 25 sierpnia br. w Szkole Policji w Pile odbyły się 3 edycje warsztatów mających na celu przygotowanie przyszłych pracowników Policji odpowiedzialnych za wdrażanie w jednostkach terenowych Policji, dorobku prawnego Schengen. Warsztaty z wynikiem pozytywnym ukończyło 51 osób (tzw. trenerów) z województw: lubuskiego, wielkopolskiego, dolnośląskiego i lubelskiego. Zajęcia realizowane były w ramach kaskadowego systemu szkolenia przez tzw. liderów wytypowanych z ramienia naszej Szkoły tj. nadkom. Roberta Bartola i kom. Roberta Mielca. Kaskadowy system szkolenia ma na celu przeszkolenie do końca marca 2006 roku wszystkich funkcjonariuszy policji oraz wybranych pracowników cywilnych. Jest to, zatem olbrzymie przedsięwzięcie logistyczne w ramach, którego zostanie przeszkolonych ponad 100 000 osób w ciągu zaledwie 6 miesięcy.

Układ z 14 czerwca 1985 r. zawarty w Schengen między rządami państw Unii Gospodarczej Beneluksu: Belgii, Holandii, Luksemburga oraz Republiki Federalnej Niemiec i Republiki Francuskiej dotyczący stopniowego znoszenia kontroli na wspólnych granicach jest jednym z najważniejszych instrumentów służących ochronie wewnętrznego bezpieczeństwa Unii Europejskiej.

Zawarcie układu miało służyć podjęciu środków, mających na celu wyeliminowanie negatywnych konsekwencji oraz niebezpieczeństw wynikających z liberalizacji obrotu osobowego między państwami członkowskimi UE, przez równoczesne wzmocnienie kontroli ruchu osobowego na granicach zewnętrznych i tzw. wspólne działania o charakterze kompensacyjnym określone w konwencji wykonawczej układu.

Układ obejmuje politykę wizową, migracyjną i ochronę zewnętrznej granicy Unii Europejskiej, między innymi przez współpracę służb granicznych i policyjnych.

Na mocy Traktatu Amsterdamskiego acquis (dorobek prawny) Schengen został wprowadzony do systemu prawa Unii Europejskiej, co oznacza jego przyjęcie przez Polskę z mocy Traktatu o przystąpieniu RP do Unii Europejskiej Akcesji i Aktu Dotyczącego Warunków Przystąpienia (?) RP (?).

Realizacji Układu z Schengen służy Konwencja Wykonawcza do Układu z Schengen, podpisana 19 czerwca 1990 r. W tytule IV Konwencja Wykonawcza wskazuje katalog informacji służących poszukiwaniu osób i rzeczy, które wymieniane są w sposób zautomatyzowany w ramach Systemu Informacyjnego Schengen, m.in. na potrzeby kontroli granicznych oraz kontroli policyjnych i celnych. Konwencja Wykonawcza tworzy podstawy prawne funkcjonowania systemu.

Aby w pełni korzystać z przywilejów wynikających z porozumienia (np. swobodnie poruszać się przez granice wewnętrzne państw Układu) Polska musi w pełni dostosować się do wymagań wynikających z porozumienia. Wśród wielu instytucji, Policja należy do najważniejszych podmiotów, gdzie proces dostosowawczy dotyczyć będzie m.in. nowelizacji niektórych aktów prawnych (np. Zarządzenie nr 6 Komendanta Głównego Policji z dnia 16 maja 2002 r. w sprawie uzyskiwania, przetwarzania i wykorzystywania przez Policję informacji oraz sposobów zakładania i prowadzenia zbiorów tych informacji), dostosowania infrastruktury technicznej (m.in. zakup sprzętu informatycznego i łączności ? docelowo ma być ok. 20 000 mobilnych i stacjonarnych stanowisk komputerowych, przygotowanie się do podłączenia do Systemu Informatycznego Schengen II, podłączenie wszystkich jednostek policji do szczebla komisariatu włącznie do Policyjnej Sieci Transmisji Danych) i właśnie przygotowania merytorycznego całego stanu osobowego Policji do wypełniania Konwencji Wykonawczej Schengen, poprzez przeprowadzenie masowych szkoleń ogólnych i specjalistycznych z tego zakresu. Efekty szkoleń zostaną sprawdzone przez ekspertów z państw Układu w ramach procesu ewaluacji przewidzianego już w drugiej połowie 2006 roku.

Warto wspomnieć też o powstałym pod koniec 2004 r. nowym Wydziale ds. Biura SIRENE w Biurze Międzynarodowej Współpracy Policji Komendy Głównej Policji, którego podstawowym zadaniem jest przygotowanie organizacyjne do prowadzenia i koordynowania współpracy, w zakresie określonym dla biur SIRENE, związanej z użytkowaniem Systemu Informacyjnego Schengen (SIS).

Tematyka związana z problematyką dorobku prawnego Schengen należy do bardzo obszernych i nie sposób na łamach Paragrafka zająć się bliżej tym tematem. Niedługo jednak wszyscy policjanci i wybrani pracownicy cywilni Policji zapoznają się z nią w ramach zatwierdzonego przez Komendanta Głównego Policji programu szkolenia podstawowego zawodowego (decyzja ta reguluje również kwestie prowadzenia doskonalenia zawodowego w tym zakresie i w tym wymiarze godzinowym).