Szkice i plany kryminalistyczne cz. 1
Szkicem kryminalistycznym jest dokument przedstawiający za pomocą znaków kryminalistycznych i topograficznych obraz miejsca zdarzenia, w szczególności wygląd oraz rozmieszczenie poszczególnych śladów i przedmiotów mających istotne znaczenie dowodowe w sprawie.
Sporządzanie szkiców miejsca zdarzenia nie jest czynnością obligatoryjną a ich wykonanie powinno być zależne od wystąpienia następujących czynników:
- gdy potrzebne są dokładne wymiary określonego miejsca oraz przedmiotów i śladów,
- jeżeli za pomocą opisu słownego i zdjęć fotograficznych nie można w przejrzysty sposób przedstawić obrazu sytuacji zastanej na miejscu zdarzenia,
- jeżeli, z różnych przyczyn, nie można wykonać zdjęć fotograficznych.
Szkice, wykonane w trakcie prowadzenia oględzin miejsca zdarzenia można pogrupować według następujących kryteriów:
- według miejsca ich sporządzania,
- według przedmiotu szkicowania,
- według sposobu przedstawienia szkicowanej przestrzeni (kryterium zbiorcze).
Klasyfikacja szkiców według miejsca ich sporządzenia.
W praktyce kryminalistycznej wyodrębniły się dwa pojęcia:
- szkic roboczy (odręczny, brudnopis),
- plan (szkic właściwy).
Szkic roboczy
Jest wykonywany odręcznie na miejscu zdarzenia w trakcie oględzin, bez posługiwania się przyborami kreślarskimi (np. linijką, ekierką, cyrklem) i bez ścisłego przestrzegania skali zmniejszenia.
Szkic właściwy
Szkic właściwy sporządza się na papierze lub kalce technicznej poza miejscem zdarzenia (np. w jednostce), z zachowaniem odpowiedniej skali i wszelkich reguł kreślarskich oraz przy wykorzystaniu znaków umownych zgodnie z Decyzją nr 13 Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 stycznia 2008 r. w sprawie wprowadzenia do użytku "Zestawu zasadniczych umówionych znaków operacyjnych właściwych dla komórek organizacyjnych Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji".
Zasady sporządzania szkiców oraz planów kryminalistycznych
Szkice
Stosuje się dowolne znaki przy oznaczaniu przedmiotów oględzin.
Wykonuje się na miejscu zdarzenia odręcznie, podpisują go wszyscy uczestnicy oględzin, musi być załączony do planu (szkicu właściwego).
Podłoże dowolne oraz wymiarowanie przedmiotów dowolne.
Musi być zorientowany w terenie zgodnie z obowiązującymi zasadami.
Musi być opisany (rodzaj szkicu, miejsce zdarzenia data).
Można uzupełniać opis o zapiski pomocnicze.
Wykonany bez skali z zachowaniem ogólnych proporcji, wielkości i rozmieszczenia poszczególnych przedmiotów i śladów.
Wykonany dowolnym trudno usuwalnym środkiem kryjącym.
Jest podpisywany przez wszystkich uczestników oględzin.
Wymagane oznaczenie kierunku północnego, a niekiedy na szkicach należy umieścić kierunek i siłę wiatru (np. podczas oględzin miejsca pożaru). Również w protokole oględzin należy precyzyjnie opisać siłę, działanie i kierunek wiatru.
Plany (szkice właściwe)
Konieczne jest stosowanie umownych znaków topograficznych lub kryminalistycznych.
Wykonuje się w jednostce przy użyciu sprzętu kreślarskiego, sprzętu komputerowego, z zachowaniem zasad rysunku technicznego z datą i podpisem sporządzającego.
Podłoże najczęściej papier milimetrowy lub kalka techniczna lub przy użyciu sprzętu drukującego.
Musi być zorientowany w terenie zgodnie z obowiązującymi zasadami.
Musi być opisany (rodzaj szkicu, miejsce zdarzenia data).
Przy opisie należy posługiwać się legendą.
Musi być wykonany zgodnie z przyjętą skalą.
Wykonany odpowiednimi kolorami odpowiednim środkiem kryjącym.
Bez podpisu osób uczestniczących w oględzinach.
Wymagane oznaczenie kierunku północnego, a niekiedy na szkicach należy umieścić kierunek i siłę wiatru (np. podczas oględzin miejsca pożaru). Również w protokole oględzin należy precyzyjnie opisać siłę, działanie i kierunek wiatru.
Skala
Pod tym pojęciem rozumie się stosunek długości linii na szkicu do rzeczywistej odległości w terenie. Szkice można kreślić w różnych skalach, zależnie od konkretnych warunków na miejscu zdarzenia.
W pierwszym etapie przy obliczaniu skali należy ustalić, ile centymetrów na szkicu, wynosi jeden metr rzeczywisty. W tym celu należy podzielić liczbę 100 przez liczbę określającą daną skalę, a następnie obliczony wskaźnik należy pomnożyć przez liczbę wskazującą rzeczywisty wymiar (np. w skali 1 : 25 wskaźnik wynosi 4 (100 : 25), czyli jeden metr rzeczywisty wynosi na szkicu 4 cm.
SKALA 1 cm na mapie w przeliczeniu na długość rzeczywistą
| 1 : 25 | 1 cm = 25 cm |
| 1 : 50 | 1 cm = 50 cm |
| 1 : 100 | 1 cm = 100 cm |
| 1 : 200 | 1 cm = 200 cm |
| 1 : 500 | 1 cm = 500 cm |
| 1 : 1000 | 1 cm = 1000 cm |