Chronić Pamięć: Praktyczne Zabezpieczenie Techniczno-Kryminalistyczne Obiektów Zabytkowych
Ochrona pamięci o przeszłości i zachowanie jej dla przyszłych pokoleń to fundamentalne zadanie każdego państwa. Jako spadkobiercy historii Polski mamy prawo do pełnej wiedzy na temat materialnych śladów jej tworzenia. W kontekście pracy Policji, która wiąże się z licznymi wyzwaniami formalnoprawnymi i procesowymi, kluczowe staje się praktyczne zabezpieczenie techniczno-kryminalistyczne obiektów zabytkowych.
Prezentowany materiał autorstwa podkom. Mariusza Seidela ze Szkoły Policji w Pile, stanowi niezbędne kompendium wiedzy, którego celem jest kształtowanie i pogłębianie umiejętności praktycznych gwarantujących najwyższy poziom wykonywanych czynności. Artykuł powstał przy wparciu prof. dr hab. Macieja Trzcińskiego Kierownika Katedry Krymianalistyki na Uniwersytecie Wrocławskim.
Co znajdziesz w materiale?
Artykuł kompleksowo podchodzi do tematu techniki kryminalistycznej, koncentrując się na fizycznym zabezpieczeniu zabytku oraz szczegółowych warunkach jego przechowywania i transportu. Czerpiąc z dobrych praktyk muzealników i szerokich konsultacji, materiał ten pozwala na dobranie właściwych metod ochrony, uwzględniających potrzeby technologiczne i kondycyjne zabezpieczonych eksponatów.
Szczególną uwagę poświęcono obiektom na podłożu papierowym, które stanowią znaczącą część wielu kolekcji – od archiwaliów, takich jak dokumenty, listy i dzienniki, po dzieła sztuki, mapy i książki. Obiekty te, z uwagi na swoją włóknistą budowę, są niezwykle wrażliwe na różnego rodzaju wpływy, a ich trwałość zależy od odporności na procesy starzenia się. Właśnie dlatego w opracowaniu szeroko opisano rekomendowane praktyki w stosunku do tego tworzywa.
Kluczowe Zalecenia i Zagrożenia
Lektura pozwoli zrozumieć, co najbardziej zagraża zabytkom, zwłaszcza tym wykonanym z papieru, i jak skutecznie temu przeciwdziałać:
Warunki klimatyczne: Dowiesz się, że kluczowe znaczenie ma utrzymanie temperatury w przedziale 16–21°C i wilgotności względnej na poziomie 45–55%. Zbyt wysoka temperatura i wilgotność, a także ich nagłe wahania, znacząco przyspieszają degradację materiału i sprzyjają rozwojowi mikroorganizmów.
Ochrona przed światłem i zanieczyszczeniami: Materiał podkreśla, że promieniowanie UV jest szkodliwe, degradując celulozę i przyspieszając proces starzenia. Opisano również, jak zanieczyszczenia powietrza (takie jak dwutlenek siarki) przyspieszają zakwaszenie i osłabienie struktury papieru, co ma ogromny wpływ na tempo degradacji.
Przechowywanie i transport: Znajdziesz praktyczne wskazówki dotyczące minimalizowania uszkodzeń. Obiekty papierowe, zwłaszcza wielkoformatowe, należy przenosić na sztywnym podłożu, używając rękawiczek ochronnych, a ich transport powinien odbywać się w odpowiednich opakowaniach i obwolutach wykonanych z materiałów obojętnych chemicznie.
Fotografie: W kontekście zabezpieczania materiału dowodowego, zwrócono uwagę na specyfikę przechowywania fotografii – obiektów bardzo wrażliwych na zmiany wilgotności, które mogą prowadzić do rozmiękczenia lub łuszczenia się emulsji. Optymalne warunki do ekspozycji to temperatura około 20°C i wilgotność 30–50%.
Unikaj Powszechnych Błędów
Artykuł identyfikuje szereg pozornie drobnych działań, które mogą prowadzić do nieodwracalnych szkód. Do najczęściej popełnianych błędów zalicza się: samodzielne próby napraw przy użyciu taśmy klejącej, transport bez stabilnego podłoża, dotykanie obiektów bez rękawiczek, czy używanie długopisów do wykonywania oznaczeń. Materiał zdecydowanie zaleca eliminację ekspozycji na światło dzienne i unikanie piętrowego układania obiektów.
Praca z zabytkami jest odpowiedzialna i wymaga skomplikowanej wiedzy. Zachęcamy do zapoznania się z pełną treścią opracowania, aby zwiększyć świadomość i zagwarantować profesjonalną opiekę nad dziedzictwem kulturowym Polski, nawet w trudnych warunkach służbowych.
Materiał do pobrania w formacie PDF .
*Opracowanie oraz infografika, powstały na podstawie materiału „Praktyczne zabezpieczenie techniczno-kryminalistyczne obiektów zabytkowych” podkom. Mariusza Seidela.
